Skip to main content

Hanohano ‘o Waimea i ka Ua Koko

Kahikina de Silva

Ua haku ‘ia kēia mele e Kahikina de Silva ma ke ‘ano he lei ho‘oheno e ho‘omana‘o ana i ka hana kupaianaha o ‘Ema Kaleleonālani, nāna nō i pi‘i a‘ela i Waiʻale‘ale mai Waimea a hiki loa i Kilohana i ka M.H. 1871. Ua ‘ike maka mākou i ke ala palipali āna i naue ai; kohu like me nā hoa hele o ua ali‘i pi‘i mauna lā, ua lilo i mea ‘ole ka pi‘ina i kona heahea ‘ana mai, “Mahea mai ‘oukou; ma ‘ane‘i ma ka mehana.”

Hanohano ‘o Waimea i ka ua koko
Ka ‘elele o ka ua Kāpa‘ahoa
Hohola ke kapa o ka uhiwai
Pupu‘u ka pi‘ina a‘o Waineki
Onaona i ke ‘ala o ka ‘awapuhi
Aloha ke onaona mokihana
Kau ana i ke alahele lā‘au
Palipali nō ke ala i Kawaikini
Mea ‘ole ia ala i ku‘u mana‘o
I ke ani lau lima o ka ‘ōlapa
Hāmau ē ka leo o ka malihini
Kau ka mana‘o i ka manu ‘ai lehua
Ui mai ka leo o ke kama‘āina
Ma ‘ane‘i mai ‘oe pua ka ‘ilima
Aia i ka luna o Alaka‘i
‘O ka lehua papa ka‘u i aloha
‘O ‘oe a ‘o au i ‘Aipō
‘Ekolu i ke kono a ka Lūpua
Ua pa‘a Molokama, pali lapalapa
Alai e ka noe huki ‘auwai
A hiki i ka haka a‘o Kilohana
Ua mao a‘ela, lana ka mana‘o
E ola kou inoa e ‘Emalani
Ke ali‘i pi‘i mauna a‘o Alaka‘i

Waimea is honored by the ua koko
Messenger of steadfast loyalty
The cloak of heavy mist unfolds
Many-hilled is the ascent to Waineki
The ascent is made fragrant by ‘awapuhi
Beloved, too, is the fragrance of mokihana
That settles on the forest trail
Steep, indeed, is the trail to Kawaikini
But its difficulties become nothing to me
When the ‘ōlapa wave like beckoning hands
The voices of the malihini fall silent
And I attend to the manu ‘ai lehua
The voice of the kama‘āina encourages me
“Come here, flower of the ‘ilima”
There in the upland of Alaka‘i
Is the creeping lehua that I love
You and I are at ‘Aipō
We are three at the Lūpua’s invitation
Steep-ridged Molokama is closed to us
The huki-‘auwai mist blocks our view
But when we reach Kilohana’s shelf
The mist clears and thought grows buoyant
May your name live on, O ‘Emalani
The mountain-climbing ali‘i of Alaka‘i

 

© Kahikina de Silva, 2002

Alakai swamp - djzanni, wikimedia commons  large

photo credit: Djzanni, Wikimedia Commons

“Ui mai ka leo o ke kama‘āina / Ma ‘ane‘i mai ‘oe pua ka ‘ilima.” A forested area, perhaps Kukalaakamanu, on the trail to Kilohana Lookout.



Emma - hawaii state archives  large

photo courtesy of: Hawaiʻi State Archives

In 1871, Queen Emma trekked to Waiʻaleʻale with her entourage.




Related articles